แผ่นทวีปกำลังเคลื่อน !!

จากมหาวิทยาลัยแห่งลีด ประเทศอังกฤษ (University of Leeds) กำลังเฝ้าดูการเติบโตของหุบเขาทรุดเอธิโอเปีย (Ethiopia Rift Valley) ในทะเลทรายอฟาร์ (Afar dessert) พื้นที่ภาคเหนือของประเทศเอธิโอเปีย เพื่อติดตามและพิสูจน์ทฤษฎีการเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลก

ของแผ่นเปลือกโลกอัฟริกา (African plate) กับอาระเบีย (Arabian plate) กำลังเคลื่อนที่ออกจากกัน ด้วยอัตราประมาณ 16 มม ต่อปี ทั้งนี้แรงดันจากภายในโลกอาจเร่งให้เกิดการแยกออกอย่างรวดเร็วได้เป็นครั้งคราว เช่น เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เกิดเมื่อเดือนกันยายนปี 2005 เมื่อเกิดรอยแยกลึกและยาวนับร้อยแนว ในเวลาไม่กี่สัปดาห์ ทำให้แผ่นดินแยกออกจากกันถึง 8 เมตร โดยมีหินหนืดมากกว่า 2 พันล้านลูกบาศก์เมตร ดันตัวแทรกขึ้นมาตามรอยแยกและดันแผ่นทวีปทั้งสองให้ห่างออก

เช่น GPS เครื่องวัดคลื่นไหวสะเทือน (seismometer) และเทคนิคทางธรณีเคมีและธรณีฟิสิกส์ ในการสำรวจและกำหนดสมบัติของหินและหินหนืดใต้พื้นดิน และติดตามตรวจสอบการเคลื่อนที่ของเปลือกโลก และสร้างแบบจำลองการเคลื่อนตัวของหินหนืดขึ้นมาสู่ผิวโลกซึ่งทำให้แผ่นเปลือกโลกแตกออก

กระบวนการแยกปริของของเปลือกโลกมักเกิดในมหาสมุทรที่เห็นเป็นเทือกเขากลางมหาสมุทร (Mid oceanic ridge) แต่บนบกสามารถเห็นได้ที่เดียวคือทะเลทรายอฟาร์แห่งนี้เท่านั้น

ยู่ระหว่างกระบวนทรุดตัวเป็นเวลา 30 ล้านปีมาแล้ว ซึ่งเป็นกระบวนการเดียวกับที่ทำให้เกิดทะเล Red Sea การเคลื่อนที่เป็นไปอย่างช้า ๆ แต่เมื่อเวลาผ่านไปเป็นล้าน ๆ ปี กระบวนการนี้จะทำให้พื้นที่ตอนเหนือของเอธิโอเปียทรุดตัวลง และทำให้เกิดทะเลใหม่ขนาดใหญ่ ซึ่งจะเชื่อมต่อกับ Red Sea และ Gulf of Aden โดย Gulf of Aden เป็นแขนของทะเลอะราเบียซึ่งตั้งอยู่ระหว่างประเทศเยเมนบนแหลมอะราเบีย กับประเทศโซมาเลียของทวีปอัฟริกา

ขอขอบคุณ ข้อมูลที่มีประโยชน์จาก เว็บไซต์วิชาการดอทคอม
เพื่อร่วมกันสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้บนโลกอินเตอร์เน็ต

ผู้มีบทความทางด้านวิทยาศาสตร์น่ารู้
สามารถส่งผลงานของท่านมาได้ที่ arunee@teeneemedia.com