ขุนหลวงครับ พ่อหลวงครับ วันหลังนิมนต์มาเยี่ยมผมอีกนะ

นอกจากนี้ ในภาพทั้งหลายที่เราเห็นในหัวเมืองจะเห็นว่า  ชนชาวชนบททั้งหลายพอรู้ข่าวว่าพระเจ้าแผ่นดินจะเสด็จฯ มา ก็เดินทางเป็นสิบๆ กิโล เพื่อรอเข้าเฝ้าฯ รอตั้งแต่เช้ายันบ่ายยันค่ำเป็นอันมากทุกหนทุกแห่ง

เคยมีเรื่องเล่าว่า  ครั้งหนึ่งท่านเสด็จฯ ไปแห่งหนึ่ง แล้วก็มีชายผู้เฒ่าคนหนึ่งมาบอกว่า

นี่แสดงให้เห็นความเป็นกันเองของท่านต่อประชาชนทุกเหล่าทุกหมู่

ความเป็นดวงใจของท่านนี่ ความที่ท่านเป็นดวงใจของประชาชนนี่ มันเกิดขึ้นเพราะอะไร  เราจะต้องทำใจให้บริสุทธิ์แล้วก็เป็นกลางก็จะตอบกับตัวเองว่า  ความเป็นดวงใจของท่าน การที่ท่านเป็นดวงใจของประชาชน คงไม่ใช่เพราะท่านเป็นพระมหากษัตริย์เท่านั้น  จะต้องเป็นสิ่งอื่นด้วย  สิ่งนั้นคืออะไร เพราะอะไร

เราเห็นเองแทบจะไม่ต้องบอกว่า  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวของเราพระองค์นี้ที่ท่านได้เปล่งพระอุทานไว้เมื่อคราวเสด็จครองราชสมบัติในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก  ท่านทั้งหลายคงจะจำได้ดี  ท่านเปล่งพระอุทานว่า  “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม”

คำนี้ไม่ใช่แต่เพียงคำที่ผ่านๆ ไปเท่านั้น  หากแต่อยู่ในดวงพระราชหฤทัยของท่านตลอดมา  จนเวลานี้เป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว พระองค์ท่านก็ได้ทรงปฏิบัติพระองค์เหมือนดั่งพระอุทานเมื่อแรกขึ้นเสวยราชสมบัติว่า  “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม”

โดย อัครวัฒน์ โอสถานุเคราะห์ จากหนังสือ สองธรรมราชา ในหลงครองราชย์ สังฆราชครองธรรม