รู้หรือไม่!? ไทย เคารพธงชาติ ครั้งแรกเมื่อไหร่!?
ประวัติศาสตร์การเคารพธงชาติจึงจารึกไว้ว่า มีการนัดแนะให้คนไทยเคารพธงชาติพร้อมกันในเวลา 8.00 น. ของวันที่ 14 กันยายน 2485 ซึ่งตรงกับวันชาติของไทย โดยนัดหมายกันให้อัญเชิญธงชาติขึ้นสู่ยอดเสาและเชิญชวนชาวไทยที่อยู่ทุกที่ยืนนิ่งตรง ในช่วงเวลาดังกล่าวโดยใช้เพลงชาติที่เปิดทางวิทยุกระจายเสียงเป็นสัญญาณเริ่มต้นและหยุดกิจกรรม นับเป็นโอกาสที่เหมาะมากแก่การเริ่มต้น เพราะคนไทยให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีเนื่องจากเป็นกิจกรรมเนื่องในวันชาติ
แต่ในวันรุ่งขึ้น จอมพลป. พิบูลสงคราม ได้กล่าวกับประชาชนในทำนองว่า การเคารพธงชาติพร้อมกันของคนไทยเป็นสิ่งน่าปลื้มใจจนน้ำตานองหน้ากันได้ทั้งชาติ พร้อมกับประณามผู้ที่ไม่ได้แสดงความเคารพว่า เป็นผู้คิดคดทรยศต่อชาติ โดยเปรียบเทียบว่า คนไม่เคารพธงชาติเทียบเท่ากับคนเนรคุณด่าพ่อแม่ ครูอาจารย์ ตลอดจนพระพุทธเจ้าที่มีพระคุณ เลยทีเดียว
จากนั้น รัฐบาลได้ประกาศรัฐนิยมฉบับที่ 4 เรื่องการเคารพธงชาติ เพลงชาติและเพลงสรรเสริญพระบารมี เมื่อวันที่ 8 กันยายน 2482 มีเนื้อหาโดยสังเขป ซึ่งจะใช้คำที่เข้าใจง่ายๆ เฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการเคารพธงชาติ ดังนี้
ข้อ 1. ให้เคารพธงชาติตามระเบียบเครื่องแบบหรือประเพณีนิยมทุกครั้งที่เห็นการชักธงชาติขึ้นหรือลงตามสถานที่ราชการหรือได้ยินเสียงแตรเดี่ยวหรือนกหวีดเป่าคำนับหรือให้อาณัติสัญญาณอื่นในทำนองเดียวกัน
ในข้อ 3. ระบุว่า แม้ในงานพิธีอย่างอื่นที่มิใช่ในราชการ เมื่อได้ยินเพลงชาติ ผู้ร่วมในงานก็ต้องแสดงความเคารพด้วยอาการเหมือนในข้อ 1
และในข้อ 5 ยังย้ำอีกว่า หากพบเห็นผู้ใดไม่แสดงความเคารพตามข้อ 1-4 ให้ช่วยกันตักเตือนชี้แจงให้เห็นความสำคัญของการเคารพดังกล่าว
ตั้งแต่คราวนั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน การยืนเคารพธงชาติ ในเวลา 8.00 น. และ 18.00 น. ก็ยังเป็นไปตามพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ 2485 และพระราชกฤษฎีกากำหนดวัฒนธรรมแห่งชาติ 2485 จึงนับได้ว่า การเริ่มต้นเคารพธงชาติแบบยั่งยืนครั้งแรก เกิดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2485 นั่นเอง
ขอบคุณ FB ธีรรัฐ เชี่ยวสกุล
(เพลงชาติ.com ครบเครื่องเรื่อง "เพลงชาติไทย"
และ วีดีโอ จาก พิพิธภัณฑ์ ธงชาติไทย)