เรื่องเล่าจากภาพถ่าย ธรรมเนียมการหมอบเฝ้าเจ้านายในอดีต

         การหมอบกราบ ถือเป็นการใช้แสดงความเคารพพระมหากษัตริย์ลง มาถึงพระบรมวงศ์ ในโอกาสที่เข้าเฝ้า โดย นั่งพับเพียบเก็บปลายเท้าแล้วจึงหมอบลงให้ ศอกทั้งสองข้างถึงพื้นคร่อมเข่าอยู่ด้านล่าง เพียงเข่าเดียว มือประสาน เมื่อจะกราบให้ประนมมือ ก้มศีรษะลง หน้าผากแตะส่วนบนของมือที่ ประนม เมื่อกราบแล้วนั่งในท่าหมอบเฝ้าอีกครั้ง หนึ่ง แล้วทรงตัวนั่งในท่าพับเพียบตามเดิม

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงปรับปรุงเปลี่ยนแปลงประเพณีต่างๆ ได้แก่ประเพณีการเข้าเฝ้า ได้เลิกประเพณีหมอบคลานเข้าเฝ้ามาเป็นยืนเฝ้าหรือนั่งเก้าอี้แทน และถวายความเคารพด้วยการคำนับแทนการหมอบกราบดังได้กล่าวแล้วในเรื่องกิริยามารยาท แต่พวกข้าราชการฝ่ายในยังใช้การเข้าเฝ้าประเพณีหมอบคลานเข้าเฝ้าอยู่ ด้วยเหตุผล คือ "เมื่อเปลี่ยนแปลงประเพณี การเข้าเฝ้าของพวกผู้ชายผ่านพ้นไปได้แล้วรัชกาลที่ ๕ ทรงปรารภกับท่านเจ้าคุณพระประยุรวงศ์ ถึงการที่จะปฏิวัติการหมอบเฝ้าของฝ่ายในบรรดานางที่นุ่งจีบ ห่มแพรสไบเฉียงอยู่ให้ทันสมัยบ้าง โดยวิธีการเปลี่ยนแปลงการหมอบเข้าเฝ้าของพวกผู้หญิงเสียใหม่

เรื่องนี้เจ้าคุณพระประยุรวงศ์ได้ถวายความเห็นว่า การปฏิวัติประเพณีเข้าเฝ้าของสตรี โดยจะเลิกวิธีหมอบเข้าเฝ้าด้วยการขึ้นไปนั่งเก้าอี้แบบผู้ชายที่ปฏิวัติไปแล้วนั้น ออกจะเป็นการรวดเร็วมากเกินไป ค่าที่ฝ่ายในได้ถวายความจงรักภักดีต่อพระองศ์เป็นประเพณีแบบแผนที่ดีงาม และเคร่งครัด ซึ่งเจ้าคุณเห็นว่ายังไม่สมควรที่จะเปลี่ยนแปลงอะไรลงไปด้วยวิธีการหักด้ามพร้าด้วยเข่า จึงทูลขอให้ในหลวงระงับแผนการปฏิวัติเรื่องนี้เสีย หากเป็นการเหมาะสมกาลเวลาใดแล้ว เจ้าคุณก็พร้อมที่จะเป็นผู้นำสตรีไทยในเรื่องนี้เอง คงจะเป็นเพราะเหตุนี้ การหมอบเข้าเฝ้าจึงยังไม่หมดสิ้นไปเสียทีเดียว