รู้หรือไม่?ตรานกวายุภักษ์ คือ มรดก ที่ฟอลคอน เหลือทิ้งเอาไว้!

มรดกของฟอลคอน เยรากีสู่ตรานกวายุภักษ์

คอนสแตนติน เยรากี เป็นชาวกรีก นามสกุล เยรากี ซึ่งในภาษากรีกคำว่า "เยรากี" แปลว่าเหยี่ยวนกเขา เป็นเหยี่ยวขนาดเล็กที่ชอบกินงู ดังนั้นอาจจะเป็นไปได้ว่าชาวอังกฤษได้แปลคำว่า เยรากี เป็นภาษาอังกฤษว่า "ฟอลคอน" ซึ่งแปลว่าเหยี่ยวนกเขาเช่นกัน ซึ่งก็เป็นที่แปลกใจว่า มีชื่อกรีก แต่นามสกุลอังกฤษ

เมื่อฟอลคอนได้เข้ารับราชการในตำแหน่งพระคลังแล้ว ท่านก็ได้นำตราประจำนามสกุลของท่านทำการประทับตราในเอกสารเรื่อยมา จนกระทั่งท่านถูกประหารชีวิตแล้วบรรดาสิ่งของต่างๆ ก็ถูกยึดเข้าสู่แผ่นดิน ส่วนตราเหยี่ยวภูเขานั้นก็ยังใช้สำหรับพระคลังเรื่อยมา

      สำหรับกรุงรัตนโกสินทร์นั้นตราประทับของพระคลังในระบบการปกครองแบบจตุสดมภ์คือ ตราบัวแก้ว มีขุนนางกำกับในตำแหน่ง พระยาโกษาธิบดี ถือศักดินา ๑๐,๐๐๐ และในสายงานก็กำกับดูแลหน่วยงานอีกหน่วยคือ กรมท่า ซึ่งผูกพันกับชาวต่างประเทศ โดยมีกรมท่าซ้าย กรมท่าขวา และเมื่อมีการปฏิรูปการปกครองใหม่แล้ว ตราบัวแก้วที่เคยเป็นของพระคลังก็ติดตามลงมาของกรมท่าซึ่งถูกเปลี่ยนเป็น "เจ้าท่าฝรั่ง" สมัยรัชกาลที่ ๒ ลงมาสู่เสนาบดีกรมพระคลังทำให้ตำแหน่งนี้ไปว่าการต่างประเทศเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นรัชกาลที่๕ โปรดเกล้าฯ ให้กรมพระยาเทววงศ์วโรปการกำกับการกรมท่าและยกเป็นกระทรวงการต่างประเทศและได้นำตราบัวแก้วมาใช้ในที่สุด

ซึ่งในสมัยหนึ่งพระคลัง ก็ใช้ตราประจำคือ ตราพระอาทิตย์ชักรถ (สุริยมณฑล) ไม่ได้ใช้ตรานกเหยี่ยวแต่อย่างใด และเมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองปี ๒๔๗๕ นั้นมีการกำหนดตั้งตราประจำกระทรวงกันใหม่โดยกำหนดให้กระทรวงการคลังให้นำตรานกวายุภักษ์ ซึ่งเคยปรากฏในตราตำแหน่งพระยายมราชภักดี เจ้ากรมจำนวน ในกรมพระคลังเดิมนำมาใช้เป็นตราประจำกระทรวง

ซึ่งกรมพระคลังจำนวนนั้นเกี่ยวข้องกับบัญน้ำบัญชีเดิมของ "พระคลังสินค้า" คือการเก็บสินค้าเข้าที่เคยเป็นตำแหน่งเดิมของคอนสแตนติน ฟอลคอน นั่นเอง เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้วสมเด็จกรมพระยานริศราฯ (สมเด็จครู) ก็ออกแบบตราเดิมที่เป็นนกแบบเดิมให้ทันสมัยขึ้น

ที่มา สาระบันทึก : ต่วยตูน ,FB กรุงเทพทวารวดีศรีอยุธยา