ย้อนบรรยากาศ 24 มิถุนายน 2482 วันชาติครั้งแรก

รู้หรือไม่? เมื่อ 80 กว่าปีก่อน วันชาติของเรานั้นตรงกับวันที่ 24 มิถุนายน และมีการฉลองอย่างยิ่งใหญ่ ทั้งกิจกรรมมากมายตั้งแต่เช้าจรดค่ำ ว่าแต่จะมีอะไรบ้าง วันนี้เราจะพาทุกคนมาตะลุยเพื่อซึบซับบรรยากาศในวันวานกัน!

ในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2482 เป็นครั้งแรกที่ประเทศไทยจัดงานเฉลิมฉลองวันชาติ หลังจากที่คณะรัฐมนตรีลงมติเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2481 กำหนดให้วันที่คณะราษฎรทำการเปลี่ยนแปลงการปกครองถือเป็นวันชาติ

วันชาติปีแรกเต็มไปด้วยความสนุกสนานคึกครื้น ราษฎรทั้งจากพระนคร ธนบุรี และต่างจังหวัด มุ่งหน้าเข้ามาร่วมงานวันชาติอย่างคึกคัก รัฐบาลยังให้ความสำคัญกับวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2482 ด้วยการประกาศเปลี่ยนชื่อประเทศจาก "สยาม" เป็น "ไทย" ในวันนี้ จึงทำให้ในปีเดียวกันมีการจัดประกวดเนื้อร้องเพลงชาติใหม่ ซึ่งยังคงทำนองเดิม

โดยการประกวดแต่งคำร้องเพลงชาติใหม่นี้มีผู้เข้าร่วมมากถึง 614 คน และผู้ชนะประกวดคือ หลวงสารานุพันธ์ (นวล ปาจิณพยัคฆ์) ที่ส่งในนามกองทัพบก และภายหลังการบรรเลงขับร้องในวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2482 คณะรัฐมนตรีก็ลงมติให้ใช้เป็น เพลงชาติไทย มาจนถึงปัจจุบัน

นอกจากนี้ วันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2482 ก็นับเป็นวันร่วมเฉลิมฉลองสนธิสัญญาใหม่ ที่คณะราษฎรสามารถต่อรองเจรจากับเหล่าประเทศอำนาจจนสามารถแก้ไขให้เป็นธรรมได้สำเร็จ และถือเป็น 1 ในหลัก 6 ประการที่คณะราษฎรใช้เป็นหมุดหมายในการพัฒนาบ้านเมือง นั่นก็คือหลัก "เอกราช" นั่นเอง

แม้งานจะเริ่มตั้งแต่ตี 5 ถึงเที่ยงคืนของวันที่ 24 แต่หนังสือพิมพ์ประชาชาติก็มีรายงานว่า

"มีคนจำนวนมากที่ออกเที่ยวเตร่เอาฤกษ์กันตั้งแต่วันงาน 2 วัน มีทั้งหนุ่มสาว และผู้เฒ่าผู้แก่พาหลานออกไปเดินดูไฟและธงทิวที่ตกแต่งประดับตามอาคารพุ่มพฤกษ์ในย่านงาน ถนนราชดำเนิน อย่างสราญใจ ไม่ผิดอะไรกับวันงานจริงๆ"

ภายในงานมีทั้งตลาดนัดทั้งฝั่งธนบุรี และฝั่งพระนคร ซึ่งผู้คนจำนวนมากออกมาเที่ยวชมตั้งแต่เช้าตรู่ มีการเดินขบวนสวนสนาม ประกวดเพลงปลุกใจ ประกวดเรียงความวันชาติ และหนังสือพิมพ์ประชาชาติยังได้ตีพิมพ์หนังสือที่ระลึกซึ่งปรากฏคติพจน์ของรัฐบุรุษคณะราษฎรบางคน และสุนทรพจน์ฉบับเต็มของนายกรัฐมนตรี (ขณะนั้นคือหลวงพิบูลสงคราม) ที่ได้กล่าวในค่ำของงานฉลองวันชาติ

รัฐบาลเองก็ตีพิมพ์หนังสือที่ระลึกวันชาติอย่างหรูหราด้วยกระดาษอาร์ตมันปกแข็งหุ้มด้วยผ้ากระสอบป่าน ซึ่งมีเนื้อหาแสดงผลงานที่ผ่านมาของรัฐบาล พร้อมภาพประกอบ ตัวเลขสถิติต่าง ๆ รวมไปถึงความรู้เรื่องการตกลงข้อสนธิสัญญาใหม่

อีกหนึ่งไฮไลต์ของงาน "วันชาติ" คงหนีไม่พ้น "พิธีลงหลักศิลาฤกษ์สำหรับอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย" ที่ทำให้ผู้คนเดินตลาดนัดตั้งแต่เช้า ถึงกับต้องหยุดเพื่อมามุงดูพิธีก่อฤกษ์นี้ ซึ่งในวันชาติปี 2483 คนไทยก็ได้เข้าร่วมพิธีเปิดและเฉลิมฉลองอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยที่เสร็จสมบูรณ์

ความสนุกสนานของ "วันชาติ" ในอดีตยังไม่หมดเพียงเท่านี้ แต่ยังมีการแสดงไฟสวยงาม ธงทิวที่ปลิวไสวประดับประดาไปทั่วอาคาร ถนนราชดำเนิน รวมถึงมีการสวนสนามจากกองทหาร เรียกได้ว่างานนี้เป็นช่วงเวลาแห่งความรื่นเริง ชื่นบาน หรรษาของประชาชนทุกชนชั้นจริง ๆ

ประชาชนร่วมงานฉลองวันชาติ 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

ขบวนแห่ของสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม ในงานฉลองวันชาติ 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

ขบวนแห่ของกองทัพอากาศในงานฉลองวันชาติ 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

ขบวนทหารบกสวนสนามในงานฉลองวันชาติ 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

ขบวนยุวชนสวนสนามในงานฉลองวันชาติ (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

ขบวนรถถังสวนสนามในงานฉลองวันชาติ 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี (ซ้ายบน) ทำพิธีวางศิลาฤกษ์อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

พิธีวางศิลาฤกษ์อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2482 (ภาพจาก ไทยในปัจจุบัน ที่ระลึกงานฉลองวันชาติ 2483, เอื้อเฟื้อภาพโดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์)

เครดิตแหล่งข้อมูล : silpa-mag