‘เจ’ กับ ‘มังสวิรัติ’ ต่างกันอย่างไร มาดูกัน?

เข้าช่วงเทศกาลกินเจทั้งที เชื่อว่าหลายคนคงมีเมนูสุดครีเอทเตรียมไว้อิ่มบุญกันแล้วแน่นอน แต่ที่น่าเป็นห่วงคือความเข้าใจของหลายๆ คน ที่คิดว่า เจ = มังสวิรัติ ซึ่งมันก็ไม่ใช่ความผิดพลาดร้ายแรงอะไรหรอกนะ เพราะจะว่าไปแล้ว ทั้งสองคำนี้ก็หมายถึงอาหารที่งดเนื้อสัตว์ทั้งคู่ แต่ถ้าทำความเข้าใจให้ดีละก็ อาหารเจ กับ อาหารมังสวิรัติ นั้นเป็นอาหารคนละแบบกันเลย

เรามาพูดถึงอาหารเจ (Vegan) กันก่อน...นอกจากจะเป็นอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบแล้ว อาหารเจยังห้ามนำเครื่องปรุงที่สกัดจากสัตว์หรือพืชผักกลิ่นฉุนรสจัดจ้านมาใช้ในการประกอบอาหารด้วย เพราะถือว่าวัตถุดิบเหล่านั้นทำให้เกิดกำหนัด

วัตถุดิบในการประกอบอาหารเจส่วนใหญ่จะเน้น แป้ง เต้าหู้  ซีอิ๊ว ถั่วเหลือง ถั่วต่าง ๆ และผักนานาชนิด ยกเว้นผักประเภทที่บอกไปก่อนหน้านี้ และอาหารเจยังเคร่งครัดในการใช้น้ำมันอย่างมาก เพราะต้องเป็นน้ำมันที่ได้จากพืช 100 เปอร์เซ็นต์ จะไม่มีการใช้น้ำมันพืชสูตรผสมเด็ดขาด แม้จะเป็นน้ำมันพืชที่ผสมน้ำมันพืชก็ตาม นอกจากนี้ยังต้องใช้ภาชนะที่ไม่ปะปนกับภาชนะที่ใส่เนื้อสัตว์ด้วย

ส่วนอาหารมังสวิรัติที่เราเข้าใจว่าเหมือนอาหารเจนั้น ความจริงก็มีแนวคิดคล้ายๆ อาหารเจครับ นั่นคืองดเว้นเนื้อสัตว์ (มังสะ=เนื้อสัตว์  วิรัติ=การงดเว้น) แต่การงดเว้นเนื้อสัตว์ของมังสวิรัตินั้นสามารถแบ่งได้ 4 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้ครับ

มังสวิรัติ (Vegetarian)

กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่ไม่ทานเนื้อสัตว์เลย ไม่ว่าจะเป็นสัตว์ปีก หรืออาหารทะเล แต่จะไม่เคร่งเท่ากับกลุ่มที่ทานอาหารเจ เพราะสามารถทานพืชผักที่อาหารเจทานไม่ได้

กึ่งมังสวิรัติ (Semi-Vegetarian)

เป็นกลุ่มคนทานมังสวิรัติที่เลือกทานเนื้อสัตว์ได้เป็นบางครั้ง แต่จะเนื้อทานเฉพาะเนื้อประเภท White meat หรือเนื้อที่ได้จากสัตว์ปีกและปลาเป็นต้น และจะหลีกเลี่ยงการทานเนื้อที่ได้จากสัตว์ใหญ่ด้วย

มังสวิรัตินม (Lacto-Vegetarian)

อาจไม่คุ้นหูคนไทยเท่าไหร่ แต่มังสวิรัติกลุ่มนี้จะสามารถทานผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมได้ แต่จะไม่กินเนยแข็ง เพราะในเนยแข็งมีส่วนผสมเจลาตินซึ่งเป็นสารที่มาจากเยื่อบุผิวของกระเพาะสัตว์

มังสวิรัติไข่ (Ovo – Lacto Vegetarian)

เป็นกลุ่มทานมังสวิรัติที่ไม่ทานเนื้อสัตว์ทุกชนิด แต่จะทานนมและไข่แทน

อีกเรื่องที่ทำให้คนทานเจและคนทานมังสวิรัติแตกต่างกันชัดเจนนั่นคือ วินัยในการใช้ชีวิต ซึ่งคนทานเจนั้นนอกจากจะต้องการอาหารให้ถูกหลักของเจแล้ว ยังต้องถือศีลและปฏิบัติธรรมต่างๆ ร่วมด้วย ถึงจะเรียกว่าทานเจอย่างสมบูรณ์แบบ แต่สำหรับคนทานมังสวิรัตินั้น จะเลือกถือศีลแบบคนกินเจหรือไม่ก็ได้ครับ

เอาละ ทีนี้เข้าใจเรื่องอาหารเจกับอาหารมังสวิรัติแล้ว เทศกาลนี้ก็เลือกกินกันตามสะดวกนะแจ๊ะ เพราะการกินเจก็เป็นกุศโลบายหนึ่งที่ทำให้คนธรรมดาแบบเราได้มีโอกาสถือศีลกินผักกับเขาบ้างเท่านั้น แต่ถ้ากินกันอย่างเดียว แล้วไม่คิดจะปฎิบัติดี ปฎิบัติชอบ นั่นก็ไม่ช่วยให้ชีวิตคุณดีขึ้นเช่นกัน