ประจำเดือนเป็นเรื่องที่ใกล้ชิดผู้หญิงทุกคนเหมือนเพื่อนสนิท ฉะนั้นหลายคนจึงต้องศึกษาเพื่อให้รู้ว่าเพื่อนสนิทคนนี้สบายดีหรือไม่ คุณหมอชัญวลีมีคำ
A เชื่อว่า การที่ผู้หญิงทั่วโลกอายุยืนมากกว่าเพศชาย นอกจากเป็นเพราะอุปนิสัยการดูแลสุขภาพแล้ว ประจำเดือนเป็นตัวสำคัญที่ช่วยบอกโรคทำให้ผู้หญิงไปพบแพทย์ได้เร็วขึ้น จนทำให้รักษาโรคก่อนจะเกิดอันตรายต่อสุขภาพ
ผู้หญิงเราอยู่ใกล้ชิดประจำเดือนมาก แต่หลายคนไม่ทราบว่าประจำเดือนของตนนั้นปกติหรือไม่ ขอเล่ารายละเอียดของประจำเดือนดังนี้ค่ะ
ลักษณะประจำเดือนปกติ
1. เป็นประจำเดือน ไม่ใช่ประจำวันหรือประจำปี นั่นคือ มีรอบประจำเดือนนาน 28 บวกลบ 7 วัน ดังนั้น ผู้หญิงที่มีประจำเดือน 21-35 วันมาครั้งหนึ่งถือว่าปกติ โดยผู้หญิงทั่วไปที่ไข่ตกปกติและตรงเวลามักจะมีรอบประจำเดือน 28 วัน
2. ประจำเดือนมานานไม่เกิน 7 วัน เฉลี่ยประจำเดือนของหญิงทั่วไปมักมา 5 วัน โดยวันแรกจะมาไม่มาก 2-3 วันต่อมาจะมามากขึ้น และอีก 1-2 วันสุดท้ายจะมาน้อยและหายไป
3. ประจำเดือนมาไม่มาก คำว่าประจำเดือนมาไม่มากคือ ต่อรอบประจำเดือนจะมาไม่เกิน 80 ซีซี เนื่องจากผ้าอนามัยขนาดมาตรฐานธรรมดารับเลือดประจำเดือนได้แผ่นละ 5 ซีซี ดังนั้น หนึ่งรอบประจำเดือนควรใช้ผ้าอนามัยไม่เกิน 16 แผ่น
4. ไม่มีก้อนเลือดขนาดใหญ่ออกมาปน โดยทั่วไปประจำเดือนของผู้หญิงจะลิ่มเลือดขนาดเล็กออกมาปนถือเป็นเรื่องธรรมดา แต่หากมีลิ่มเลือดขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 2 เซนติเมตรขึ้นไปออกมาหลายก้อน ถือว่าผิดปกติ
5. ไม่มีเศษเนื้อขนาดใหญ่ออกมาปน โดยทั่วไปประจำเดือนของผู้หญิงจะมีเยื่อบุโพรงมดลูกซึ่งเป็นเนื้อเยื่อเหมือนเยื่อไผ่ออกมาปน นี่เป็นเรื่องปกติธรรมดา แต่หากมีก้อนเนื้อหลุดออกมาปนกับประจำเดือน นี่ถือว่าผิดปกติค่ะ
6. สีของประจำเดือนเป็นเลือดสีแดงคล้ำ ไม่ใช่เลือดสีแดงสด ในบางคนอาจมีเลือดสีดำออกมาก่อนประจำเดือนมาหรือหลังประจำเดือนใกล้หมด 1-2 วัน ถือว่าปกติ
7. กลิ่นของประจำเดือนเป็นกลิ่นคาวเลือดธรรมดา ไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่ว่าจะเป็นกลิ่นเหม็นเค็ม เหม็นเปรี้ยว เหม็นตุๆ หรือเหม็นเน่า เมื่อมีกลิ่นเหม็นก็ถือว่าผิดปกติทั้งสิ้น
8. ไม่มีอาการปวดประจำเดือนผิดปกติ อาการปวดประจำเดือนร่วมกับอาการต่อไปนี้ถือว่าผิดปกติ ปวดหลังจากมีลูก ปวดเมื่ออายุมากกว่า 30 ปี ปวดมากขึ้นทุกเดือนเดิมไม่ปวดแล้วมาปวด หรือเดิมปวดน้อยต่อมาปวดมาก
9. ไม่มีไข้เมื่อเป็นประจำเดือนหรือไม่มีไข้ทับระดู การมีไข้เมื่อมีประจำเดือนเป็นอาการผิดปกติ ซึ่งบ่งบอกว่ามีการอักเสบติดเชื้อภายในมดลูกหรือภายในอุ้งเชิงกราน
ประจำเดือนผิดปกติมีลักษณะดังนี้ค่ะ
1. ประจำเดือนมามาก สาเหตุเกิดได้จากการอักเสบในโพรงมดลูก เนื้องอกดลูก มะเร็งภายใน เช่น มะเร็งปากมดลูก มะเร็งบุโพรงมดลูก หรือมะเร็งรังไข่
2. ประจำเดือนมานาน มักเกิดร่วมกับมามาก สาเหตุเหมือนประจำเดือนมามาก
3. ประจำเดือนมากะปริบกะปรอย สาเหตุเกิดได้จากฮอร์โมนผิดปกติ การอักเสบภายใน เช่น อักเสบบริเวณช่องคลอดปากมดลูก โพรงมดลูก เนื้องอกภายใน มะเร็งภายใน (ภายใน หมายถึง ปากมดลูก มดลูก รังไข่)
4. มีไข้หรือมีก้อนเนื้อหลุดออกมาพร้อมกับประจำเดือนหรือประจำเดือนมีกลิ่นเหม็น อาจเกิดจากการอักเสบติดเชื้อภายในหรือเป็นอาการเกี่ยวกับการแท้ง เช่น แท้งค้าง แท้งติดเชื้อ
อาการผิดปกติข้อ 1-4 ไม่ควรรอ ควรรีบพบแพทย์ เพราะอาจจะเกิดอันตรายถึงชีวิต
5. ประจำเดือนมาน้อย คำว่าน้อยคือมาเพียงวันเดียวใช้ผ้าอนามัย 1 แผ่น
6. ประจำเดือนนานๆ มาครั้ง เช่น 2-3 เดือน หรือเป็นปีมาเพียงครั้งเดียว
7. ประจำเดือนขาดหรือไม่มาเลย
ข้อ 5-7 สาเหตุที่เกิด หากมีเพศสัมพันธ์ ส่วนใหญ่เกิดจากการตั้งครรภ์ หากไม่มีเพศสัมพันธ์มักเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนหรืออยู่ในวัยหมดประจำเดือน อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์
สำหรับปัญหาประจำเดือนของคุณที่ถามมา วันที่ 8 มีนาคมอาจไม่ใช่ประจำเดือน แต่เป็นวันที่ไข่ตก ซึ่งมักจะตกวันที่ 14-15 ของรอบเดือน ช่วงไข่ตกจะมีเลือดออกพร้อมกับอาการปวดท้องแต่มักเกิดไม่เกิน 24 ชั่วโมง หากมีอาการปวดนานและปวดมากควรไปพบแพทย์ค่ะ
ส่วนเรื่องประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ ควรจดรอบเดือนของแต่ละเดือนแล้วไปพบแพทย์ ในคนที่อายุน้อยและไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอส่วนใหญ่ไม่เกี่ยวกับมดลูกไม่ดี แต่มักเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมน ซึ่งในบางกรณีไม่ต้องรักษา
ตอบ
Q
สวัสดีค่ะคุณหมอ ตอนนี้หนูอายุ 18 ปีค่ะ ประจำเดือนมาตั้งแต่หนูอายุได้ 13 ปีค่ะ มาไม่เคยสม่ำเสมอ เดือนกุมภาพันธ์มาวันที่ 21-28 เดือนมีนาคมมาวันที่ 8 แล้วก็มาเล็กน้อยมาก แทบไม่เปื้อนผ้าอนามัย มีอาการปวดท้องน้อยด้วย หนูสงสัยว่ามดลูกไม่ดีแต่หนูยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์นะคะ จึงไม่อยากไปหาหมอ อยากทราบว่าทำไมประจำเดือนหนูถึงเป็นแบบนั้น หมอช่วยกรุณาตอบหนูด้วยนะคะ ขอบคุณค่ะ
จากหนู กทม.
Q
สวัสดีค่ะคุณหมอ ตอนนี้หนูอายุ 18 ปีค่ะ ประจำเดือนมาตั้งแต่หนูอายุได้ 13 ปีค่ะ มาไม่เคยสม่ำเสมอ เดือนกุมภาพันธ์มาวันที่ 21-28 เดือนมีนาคมมาวันที่ 8 แล้วก็มาเล็กน้อยมาก แทบไม่เปื้อนผ้าอนามัย มีอาการปวดท้องน้อยด้วย หนูสงสัยว่ามดลูกไม่ดีแต่หนูยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์นะคะ จึงไม่อยากไปหาหมอ อยากทราบว่าทำไมประจำเดือนหนูถึงเป็นแบบนั้น หมอช่วยกรุณาตอบหนูด้วยนะคะ ขอบคุณค่ะ
จากหนู กทม.
A เชื่อว่า การที่ผู้หญิงทั่วโลกอายุยืนมากกว่าเพศชาย นอกจากเป็นเพราะอุปนิสัยการดูแลสุขภาพแล้ว ประจำเดือนเป็นตัวสำคัญที่ช่วยบอกโรคทำให้ผู้หญิงไปพบแพทย์ได้เร็วขึ้น จนทำให้รักษาโรคก่อนจะเกิดอันตรายต่อสุขภาพ
ผู้หญิงเราอยู่ใกล้ชิดประจำเดือนมาก แต่หลายคนไม่ทราบว่าประจำเดือนของตนนั้นปกติหรือไม่ ขอเล่ารายละเอียดของประจำเดือนดังนี้ค่ะ
ลักษณะประจำเดือนปกติ
1. เป็นประจำเดือน ไม่ใช่ประจำวันหรือประจำปี นั่นคือ มีรอบประจำเดือนนาน 28 บวกลบ 7 วัน ดังนั้น ผู้หญิงที่มีประจำเดือน 21-35 วันมาครั้งหนึ่งถือว่าปกติ โดยผู้หญิงทั่วไปที่ไข่ตกปกติและตรงเวลามักจะมีรอบประจำเดือน 28 วัน
2. ประจำเดือนมานานไม่เกิน 7 วัน เฉลี่ยประจำเดือนของหญิงทั่วไปมักมา 5 วัน โดยวันแรกจะมาไม่มาก 2-3 วันต่อมาจะมามากขึ้น และอีก 1-2 วันสุดท้ายจะมาน้อยและหายไป
3. ประจำเดือนมาไม่มาก คำว่าประจำเดือนมาไม่มากคือ ต่อรอบประจำเดือนจะมาไม่เกิน 80 ซีซี เนื่องจากผ้าอนามัยขนาดมาตรฐานธรรมดารับเลือดประจำเดือนได้แผ่นละ 5 ซีซี ดังนั้น หนึ่งรอบประจำเดือนควรใช้ผ้าอนามัยไม่เกิน 16 แผ่น
4. ไม่มีก้อนเลือดขนาดใหญ่ออกมาปน โดยทั่วไปประจำเดือนของผู้หญิงจะลิ่มเลือดขนาดเล็กออกมาปนถือเป็นเรื่องธรรมดา แต่หากมีลิ่มเลือดขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 2 เซนติเมตรขึ้นไปออกมาหลายก้อน ถือว่าผิดปกติ
5. ไม่มีเศษเนื้อขนาดใหญ่ออกมาปน โดยทั่วไปประจำเดือนของผู้หญิงจะมีเยื่อบุโพรงมดลูกซึ่งเป็นเนื้อเยื่อเหมือนเยื่อไผ่ออกมาปน นี่เป็นเรื่องปกติธรรมดา แต่หากมีก้อนเนื้อหลุดออกมาปนกับประจำเดือน นี่ถือว่าผิดปกติค่ะ
6. สีของประจำเดือนเป็นเลือดสีแดงคล้ำ ไม่ใช่เลือดสีแดงสด ในบางคนอาจมีเลือดสีดำออกมาก่อนประจำเดือนมาหรือหลังประจำเดือนใกล้หมด 1-2 วัน ถือว่าปกติ
7. กลิ่นของประจำเดือนเป็นกลิ่นคาวเลือดธรรมดา ไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่ว่าจะเป็นกลิ่นเหม็นเค็ม เหม็นเปรี้ยว เหม็นตุๆ หรือเหม็นเน่า เมื่อมีกลิ่นเหม็นก็ถือว่าผิดปกติทั้งสิ้น
8. ไม่มีอาการปวดประจำเดือนผิดปกติ อาการปวดประจำเดือนร่วมกับอาการต่อไปนี้ถือว่าผิดปกติ ปวดหลังจากมีลูก ปวดเมื่ออายุมากกว่า 30 ปี ปวดมากขึ้นทุกเดือนเดิมไม่ปวดแล้วมาปวด หรือเดิมปวดน้อยต่อมาปวดมาก
9. ไม่มีไข้เมื่อเป็นประจำเดือนหรือไม่มีไข้ทับระดู การมีไข้เมื่อมีประจำเดือนเป็นอาการผิดปกติ ซึ่งบ่งบอกว่ามีการอักเสบติดเชื้อภายในมดลูกหรือภายในอุ้งเชิงกราน
ประจำเดือนผิดปกติมีลักษณะดังนี้ค่ะ
1. ประจำเดือนมามาก สาเหตุเกิดได้จากการอักเสบในโพรงมดลูก เนื้องอกดลูก มะเร็งภายใน เช่น มะเร็งปากมดลูก มะเร็งบุโพรงมดลูก หรือมะเร็งรังไข่
2. ประจำเดือนมานาน มักเกิดร่วมกับมามาก สาเหตุเหมือนประจำเดือนมามาก
3. ประจำเดือนมากะปริบกะปรอย สาเหตุเกิดได้จากฮอร์โมนผิดปกติ การอักเสบภายใน เช่น อักเสบบริเวณช่องคลอดปากมดลูก โพรงมดลูก เนื้องอกภายใน มะเร็งภายใน (ภายใน หมายถึง ปากมดลูก มดลูก รังไข่)
4. มีไข้หรือมีก้อนเนื้อหลุดออกมาพร้อมกับประจำเดือนหรือประจำเดือนมีกลิ่นเหม็น อาจเกิดจากการอักเสบติดเชื้อภายในหรือเป็นอาการเกี่ยวกับการแท้ง เช่น แท้งค้าง แท้งติดเชื้อ
อาการผิดปกติข้อ 1-4 ไม่ควรรอ ควรรีบพบแพทย์ เพราะอาจจะเกิดอันตรายถึงชีวิต
5. ประจำเดือนมาน้อย คำว่าน้อยคือมาเพียงวันเดียวใช้ผ้าอนามัย 1 แผ่น
6. ประจำเดือนนานๆ มาครั้ง เช่น 2-3 เดือน หรือเป็นปีมาเพียงครั้งเดียว
7. ประจำเดือนขาดหรือไม่มาเลย
ข้อ 5-7 สาเหตุที่เกิด หากมีเพศสัมพันธ์ ส่วนใหญ่เกิดจากการตั้งครรภ์ หากไม่มีเพศสัมพันธ์มักเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนหรืออยู่ในวัยหมดประจำเดือน อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์
สำหรับปัญหาประจำเดือนของคุณที่ถามมา วันที่ 8 มีนาคมอาจไม่ใช่ประจำเดือน แต่เป็นวันที่ไข่ตก ซึ่งมักจะตกวันที่ 14-15 ของรอบเดือน ช่วงไข่ตกจะมีเลือดออกพร้อมกับอาการปวดท้องแต่มักเกิดไม่เกิน 24 ชั่วโมง หากมีอาการปวดนานและปวดมากควรไปพบแพทย์ค่ะ
ส่วนเรื่องประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ ควรจดรอบเดือนของแต่ละเดือนแล้วไปพบแพทย์ ในคนที่อายุน้อยและไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอส่วนใหญ่ไม่เกี่ยวกับมดลูกไม่ดี แต่มักเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมน ซึ่งในบางกรณีไม่ต้องรักษา
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
