เหตุใดเราจึงไม่นิยมมีคู่ครองหลายคนอีกต่อไป?

หากเรามองประเด็นเรื่อง “การมีคู่ครองคนเดียว” ในเชิงวิวัฒนาการของมนุษย์ หรือในการสืบพันธุ์ตามธรรมชาติก็จะพบว่านี่อาจไม่ใช่แนวคิดที่มีประโยชน์นัก เพราะหากพิจารณาจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ก็แทบจะไม่พบการจับคู่ผสมพันธุ์แบบคู่ครองเดียวไปตลอดชีวิต อย่างไรก็ตาม คนส่วนใหญ่ในยุคปัจจุบันกลับนิยมการมีคู่ครองคนเดียว แม้ว่าบางคนจะอยู่ในสังคมที่ยอมรับการมีคู่ครองแบบหลายคนก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่าปรากฏการณ์นี้เป็นผลมาจากปัจจัยหลายประการด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยทางชีวภาพหรือปัจจัยทางด้านสังคม

ผลการศึกษาชิ้นล่าสุดของทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยวอเตอร์ลู ในแคนาดา ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communications ระบุว่า โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อาจเป็นสาเหตุสำคัญที่ผลักดันให้สังคมวางบรรทัดฐานเรื่องการมีคู่ครองคนเดียว โดยชี้ว่า ในอดีตที่คนเราอาศัยในสังคมล่าสัตว์ซึ่งเป็นกลุ่มเล็ก ๆ มีสมาชิกเพียง 20-30 คนนั้น ปัญหากามโรคยังไม่ใช่ภัยคุกคามประชากรในกลุ่ม ทว่าในช่วงเวลาราว 8,000 ปีที่ผ่านมา เมื่อสังคมเปลี่ยนมาเป็นสังคมเกษตรกรรมซึ่งมีสมาชิกเพิ่มมากขึ้นนั้นการแพร่ระบาดของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้กลายเป็นเรื่องที่อันตราย โดยเฉพาะในยุคที่การแพทย์ยังไม่เจริญก้าวหน้า ดังนั้นการแพร่ระบาดของกามโรค เช่น ซิฟิลิส หนองในแท้ และหนองในเทียม อาจนำไปสู่การเป็นหมัน หรือความเจ็บป่วยที่รุนแรงกว่านั้น

นอกจากนี้ งานวิจัยอีกชิ้นจากยูนิเวอร์ซิตี้คอลเลจลอนดอน ยังเสนอแนวคิดว่า การมีคู่ครองคนเดียวอาจมีส่วนสำคัญที่ทำให้การสืบพันธุ์ประสบความสำเร็จ โดยชี้ว่าการมีคู่ครองคนเดียวช่วยให้ผู้ชายสามารถปกป้องคุ้มครองภัยให้แก่ลูกน้อยของตนจากผู้ชายอื่นที่อาจทำอันตรายหรือฆ่าทารกเพื่อให้ได้มีบุตรกับแม่เด็ก

ส่วนงานวิจัยอีกชิ้นชี้ว่า ธรรมเนียมการรับมรดกอาจเป็นปัจจัยที่ทำให้คนเรานิยมมีคู่ครองคนเดียว เพราะการมีลูกที่เกิดจากคู่ครองหลายคนทำให้ต้องแบ่งสรรปันส่วนมรดกโดยเฉพาะที่ดินออกเป็นหลายส่วนซึ่งนั่นจะลดมูลค่าของที่ดินลง ดังนั้นการมีทายาทที่เกิดจากคู่ครองคนเดียวจะทำให้ที่ดินตกทอดไปสู่ทายาทที่แท้จริงเพียงกลุ่มเดียว นอกจากนี้ยังมีผู้เสนอทฤษฎีอื่น ๆ ที่อาจนำไปสู่การมีคู่ครองคนเดียว หนึ่งในนั้นคือแนวคิดเรื่องการแข่งขันในกลุ่มผู้หญิงที่คอยกันคู่ครองของตนจากบรรดาคู่แข่ง ‪#‎monogamy‬ ‪#‎polygamy‬

ขอขอบคุณ บีบีซีไทย - BBC Thai