มีภูมิคุ้มกันหรือยัง อยากรู้ตรวจได้มั่นใจขึ้น

การตรวจหาภูมิคุ้มกันการติดเชื้อไวรัส COVID-19 (Covid-19 Antibody Level Test) เป็นการตรวจหาปริมาณภูมิต้านทานต่อเชื้อ COVID-19 ชนิด IgG,IgM (Total antibody) ในร่างกายที่มีต่อเชื้อ SARS-CoV2 ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่เชื้อ COVID-19 จะเข้าสู่เซลล์ในร่างกาย การตรวจภูมิคุ้มกัน COVID-19 ยังเป็นส่วนหนึ่งในการทดสอบระบบภูมิคุ้มกัน (Antibody) หลังการรับวัคซีน COVID ได้อีกด้วย

การตรวจหาภูมิคุ้มกันการติดเชื้อ COVID-19 เหมาะกับใคร
-ผู้ที่ต้องการทราบระดับภูมิตอบสนองต่อการฉีดวัคซีนหรือหลังติดเชื้อ
-ผู้ที่ต้องการทราบความสามารถของภูมิต้านทาน (Neutralization) ต่อเชื้อไวรัส COVID-19

การตรวจหาภูมิคุ้มกันการติดเชื้อ COVID-19 มี 2 ประเภท

1.การตรวจ Binding antibody (Bab) ซึ่งเป็นแอนติบอดีที่ร่างกายสร้างขึ้นจากการได้รับเชื้อ หรือการได้รับวัคซีน โดยจะมีปฏิกิริยาจับกันอย่างจำเพาะระหว่างแอนติบอดีกับแอนติเจนของเชื้อ ทำหน้าที่กระตุ้นระบบภูมิต้านทานให้มากำจัดไวรัส เช่น เม็ดเลือดขาว แต่ไม่สามารถยับยั้งการเข้าเซลล์และการเพิ่มจำนวนของไวรัส ซึ่งการตรวจแบบนี้จะแบ่งชุดตรวจแอนติบอดีออกได้เป็น 3 ชนิด คือ

*Rapid antibody test ที่เรียกว่า ชุดตรวจหาแอนติบอดีแบบรวดเร็ว
*Enzyme Linked Immunosorbent Assay (ELISA)
*Chemiluminescence immunoassay (CLIA)

2.การตรวจวัดระดับภูมิต้านทานการติดเชื้อโควิด-19 (SARS-CoV Neutralizing Antibody(Nab)) เป็นการตรวจภูมิคุ้มกันแบบรวมชนิด (total antibody) ที่มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเข้าเซลล์ของไวรัส ดังนั้นจึงเป็นวิธีที่ซับซ้อน และต้องใช้ผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในการเพาะเลี้ยงเซลล์และไวรัส แต่เป็นวิธีที่เหมาะสมและถือเป็นวิธีมาตรฐานในการทดสอบประสิทธิภาพของวัคซีน เนื่องจากสามารถบ่งชี้ว่าผู้รับวัคซีนมีภูมิคุ้มกันป้องกันการติดเชื้อ SARS-CoV-2 หรือไม่? อีกทั้งยังได้มาตรฐานรับรองจากทางอย. และ US-FDA โดยระยะเวลาการรอผลตรวจจะอยู่ที่ประมาณ 3 วันทำการ

     โดยทั่วไปภูมิคุ้มกันในผู้ติดเชื้อจะเพิ่มขึ้นจนตรวจวัดได้หลังจากผู้ป่วยมีอาการแล้วนาน 5-7 วัน หรือนานกว่านั้น แต่สำหรับเชื้อ SARS-CoV-2 ซึ่งเป็นเชื้ออุบัติใหม่ ข้อมูลการตอบสนองของภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ SARSCoV-2 ไม่ว่าจะเป็นชนิด IgA, IgG และ IgM ระยะเวลาที่ระดับแอนติบอดีจะเพิ่มขึ้นหลังผู้ป่วยติดเชื้อ ยังมีข้อมูลอยู่อย่างจำกัด ซึ่งจากข้อมูลเท่าที่มีอยู่ในขณะนี้คือ ผู้ป่วยส่วนใหญ่เริ่มมีภูมิคุ้มกันที่ตรวจวัดได้ตั้งแต่ 10-21 วัน นับจากวันที่แสดงอาการ ในผู้ป่วยที่มีอาการเล็กน้อย (mild cases) อาจตรวจพบได้หลังจากมีอาการ 3 สัปดาห์ แต่ในกลุ่มผู้ที่ได้รับวัคซีนมาแล้ว แนะนำควรเจาะเลือดตรวจภูมิตอบสนองหลังฉีดวัคซีนครบโดสแล้ว 14-28 วัน แต่ไม่ควรนานเกิน 3 เดือน

เครดิตแหล่งข้อมูล : รพ.พญาไท