ห่วง BA.2 เริ่มเปลี่ยนเหมือนเดลตา

ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana เกี่ยวกับไวรัสสายพันธุ์ลูกผสมอย่าง XE หรือ XJ โดยระบุว่า

ในขณะที่หลายคนกำลังให้ความสนใจกับไวรัสสายพันธุ์ลูกผสมอย่าง XE หรือ XJ ส่วนตัวผมสนใจกับไวรัส BA.2 สายพันธุ์ย่อยที่มีแนวโน้มสร้างความกังวลมากกว่า

ซึ่งไวรัส BA.2 สายพันธุ์ย่อยนี้ ยังไม่มีชื่ออย่างเป็นทางการ และ ไม่ใช่ตระกูล X เพราะไม่ได้เกิดจากการสลับสาย RNA ระหว่างสายพันธุ์ สายพันธุ์นี้เริ่มมีการตรวจพบครั้งแรกที่ประเทศแอฟริกาใต้ ในเดือนมกราคมที่ผ่านมา และล่าสุดมีการพบที่ประเทศเดนมาร์กเมื่อสัปดาห์ก่อน

ไวรัสสายพันธุ์นี้เป็น BA.2 ที่มีการเปลี่ยนแปลงเพิ่มที่หนามสไปค์ 2 ตำแหน่ง คือ L452R และ F486V โดยตำแหน่งทั้ง 2 อยู่ในบริเวณที่ไวรัสใช้จับโปรตีนตัวรับเพื่อเข้าสู่เซลล์ (RBD) ทั้งคู่ โดยเฉพาะตำแหน่ง L452R เป็นการเปลี่ยนแปลงที่เป็น signature ของไวรัสสายพันธุ์เดลตา เชื่อว่า เป็นตำแหน่งหนึ่งที่ทำให้เดลตามีคุณสมบัติเป็นสายพันธุ์น่ากังวล (หนีภูมิ แพร่ไว และ ก่อโรครุนแรง)

การที่ BA.2 มีการเปลี่ยนแปลงเพิ่มไปเหมือนกับเดลตา ทำให้มีคำถามว่าคุณสมบัติของ BA.2 ที่มีการเปลี่ยนแปลงนี้อาจจะเปลี่ยนแปลงไปจาก BA.2 ดั้งเดิมหรือไม่ การประเมินคร่าวๆด้วยข้อมูลในปัจจุบันพบว่า BA.2-L452R-F486V อาจมีแนวโน้มที่แพร่กระจายได้ดีกว่า BA.2 ปกติ ตัวเลขที่ระบบคำนวณออกมาได้จะประมาณ 30% ถ้ามีแค่ L452R อย่างเดียวก็จะดีกว่า BA.2 ปกติประมาณ 20% ซึ่งอาจจะบอกได้ว่า การเปลี่ยนแปลงที่ขยับไปคล้ายเดลตามากขึ้น ช่วยให้ไวรัส Fit ขึ้น วิ่งไวขึ้น และ การเปลี่ยนแปลงของ BA.2 เกิดขึ้นไวมาก มาแบบหลายรูปแบบซึ่งแตกต่างจากโควิดรุ่นก่อนๆ ที่จะมาแบบสร้างตัวเด่นขึ้นมาเพียง 1 -2 รูปแบบและขึ้นมาครองพื้นที่

แต่ BA.2 เหมือนจะมีตัวเข้าชิงแชมป์เยอะมากกว่านั้นมาก เช่น เมื่อ 3 วันก่อน ที่ New York ก็พบไวรัส BA.2 ที่มีเปลี่ยนแปลงที่ตำแหน่งง 452 เหมือนกันแต่เป็น L452Q ไปเกิดร่วมกับตำแหน่ง S704L ซึ่งได้ข่าวว่าวิ่งไวมากๆ เช่นกัน

ทำอะไรไม่ได้มาก ไวรัสไม่ game over ง่ายๆ ถ้าเราปล่อยให้ไวรัสเปลี่ยนได้ตามที่ต้องการแบบทุกวันนี้ วิธีการที่ดีที่สุดตั้งรับด้วยภูมิคุ้มกันและป้องกันตัวเองให้ดีที่สุด