งานเข้า! เตือนระวัง ใครที่เล่น Tiktok-Reel มากๆ เสี่ยงเป็นโรคนี้

รู้หรือไม่? แต่ละวันคนเข้าแอพพลิเคชั่น Tiktok นานที่สุดกี่ชั่วโมง Tiktok หรือ ติ๊กต็อก เป็นแพลตฟอร์มที่ใช้แชร์วิดีโอขนาดสั้น (ความยาวไม่เกิน 1 นาที) ซึ่งลักษณะเนื้อหาส่วนใหญ่ของคลิปบนติ๊กต็อกจะมีความสนุกสนาน ตื่นเต้น เป็นธรรมชาติ มีความเป็นส่วนตัว มีความเรียล และมีความหลากหลายเหมาะสำหรับทุกกิจกรรมที่คนชื่นชอบ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกิน เที่ยว เล่น เต้น แฟชั่น กีฬา หรืออยากจะหาซื้อของก็สามารถทำได้ แต่ๆๆ สิ่งที่ทุกคนยังไม่รู้ก็คือสิ่งที่ตามมานั่นเอง

เราก็สงสัยเฮ้อ เราเล่น วน ๆ ไป สนุกดี หัวเราะ ก๊าก ๆ ไม่เห็นเป็นไรเลย ไถไปเรื่อย ๆ เป็นวัน ลืมคืนก็หนุกดี แต่คนที่มีโรคจิตแฝง หรือ ภาวะทางอารมณ์ไม่มั่นคงอาจไม่ใช่

คนเป็นจิตเภท Schizophrenia นี่บางทีแยกโรคจริง โรคไม่จริงไม่ออก และมักเสพคอนเท้น หลุดจากความจริง ไอ้ อัลกอรืทึม ก็จับสิ คราวนี้ feed ใส่หนัก ๆ หลอนหนักไปอีก

Tammy Qiu จาก Stanford University Human-Centered Artificial Intelligence ได้กล่าวถึงความเห็นของนักจิจวิทยาที่มีต่อ social media ที่มีอัลกอริทึมสำหรับ feed ให้คนติดหนึบว่า

"การออกแบบ video หรือ content และการไถ ฟีด แบบไม่สิ้นสุด แบบนี้ เป็นออกแบบ แบบเหยื่อล่อสมอง หรือ ที่เรียกว่า Hook นั่นเอง โดยการออกแบบหวังเอาชนะการยับยั้งชั่งใจในสมอง โดยการกระตุ้นให้สมองหลั่งสารโดปามีน (dopamine) ซึ่งเหมือนการเสพติดยาเสพติด"

และเราก็ทราบว่า เจ้า Dopamine นี้แหละ ที่ทำให้เกิดโรคจิตได้ด้วย คือมันแชร์จุดกำเนิดเดียวกัน ยาต้านโรคจิตจึงใช้ยาที่ต้านสาร Dopamine ไง เช่น Haloperidol

ในปี 2021 นักวิจัย Ghosh และคณะ ตีพิมพ์ ในวารสาร International Journal of Recent Scientific Researchก็รายงานคนไข้ที่ติด video Tiktok นี่แหละ แล้วก็เกิดอาการหลอน โรคจิตกำเริบแบบนี้เหมือนกัน

 

 

บางคนหลอนมีคนสั่งนุ่นนี่ ส่วนตัวคิดว่า เหตุที่ทำให้หลอน ๆ จาก video platform แบบ Tiktok Reel แบบนี้ เป็นได้หลายประการ

1. การเล่นจนติดนานๆ กระตุ้น Dopamine สูงขึ้น นั่นก็เป็นสาเหตุของจิตหลอน