ว่าด้วยเรื่อง คนดี และ คนไม่ดี

คนดีคนหนึ่งย่อมสามารถใช้ความดีของเขาให้เป็นประโยชน์ ให้เป็นความดีงาม เป็นความเจริญรุ่งเรืองแก่สถาบันของไทยได้ ตรงกันข้ามกับคนไม่ดีสักคนหนึ่งที่ย่อมใช้ความชั่ว ความเห็นแก่ตัว ความมุ่งร้ายทำลายคนที่มีความน่าริษยา เพราะความดีงามด้วยชื่อเสียงเกียรติยศยิ่งกว่า ความไม่ดีในความหมายของชื่อที่เรียกขานก็แตกต่างกันกับคำว่าคนดี นิสัยใจคอ ความประพฤติปฏิบัติก็ย่อมแตกต่างกันด้วยเป็นธรรมดา

คนดี คือ คนที่ทำความดีเต็มสติปัญญาความสามารถ
คนไม่ดี คือ คนที่ทำความไม่ดีอยู่อย่างเต็มสติปัญญาความสามารถเช่นกัน

คนไม่ดียากที่จะส่งเสริมคนดี มีแต่จะทำลายด้วยความอิจฉาริษยา แต่คนดีที่มีจิตใจอ่อนเป็นพื้นฐานสำคัญอยู่ จึงง่ายต่อการที่จะใจอ่อนเข้าร่วมส่งเสริมคนไม่ดี ทำให้เหมือนดังคนดีได้กลายเป็นคนไม่ดีไปด้วย ซึ่งที่จริงไม่ใช่เช่นนั้น คนดีก็คือคนดี ที่มีความดี ที่มุ่งทำความดี แต่อย่างว่าคนดีมักมีความอ่อนเป็นพื้นนิสัย คือพื้นของจิตใจอ่อนไหวต่อการแสดงออกซึ่งน้ำใจ จะเมตตาไปโดยไม่รู้ความควรไม่ควร หรือโดยไม่รู้ความถูกความผิดที่แท้จริง ทำบุญจึงเหมือนทำบาปเช่นนี้ปรากฎให้เห็นอยู่ ยิ่งเป็นคนดีเพียงไรอันตรายจากความอ่อนของจิตใจก็ยิ่งมากเพียงนั้น ขอให้รอบคอบให้อย่างยิ่งในจิตใจของตนเองที่รู้ตัวว่าเป็นคนดีที่อ่อนโยนยิ่งนักเถิด

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก