บันทึกประวัติศาสตร์ นี่คือวัคซีนเข็มแรกของไทย

#บันทึกประวัติศาสตร์ เด็กไทยวันนี้กำลังได้ฉีดวัคซีนป้องกัน covid -19 แต่รู้หรือไม่ ประเทศไทย มีการฉีดวัคซีนเข็มแรก เมื่อวันที่ ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๗๘ หรือตั้งแต่ในสมัยรัชกาลที่ ๓

ซึ่งวัคซีนชนิดแรกนี้คือวัคซีนป้องกัน #ไข้ทรพิษ โรคที่ระบาดหนักในสมัยนั้น หมอบลัดเลย์ (Dr. Dan Beach Bradley) เป็นผู้นำเข้ามาเผยแพร่ในประเทศไทย โดยเป็นวัคซีนที่ทำในลักษณะที่เรียกว่า "การปลูกฝี"

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ทรงทราบเรื่องราวในการปลูกฝีของหมอบรัดเลย์ จึงมีรับสั่งให้หมอหลวงไปทำการฝึกปลูกฝีกับหมอบลัดเลย์

ในระยะแรก ประเทศไทยต้องนำเข้าพันธุ์หนองฝีจากสหรัฐอเมริกา แต่ภายหลังหมอบลัดเลย์ได้เปลี่ยนมาใช้วิธีการปลูกฝีแบบ variolation คือ นําเอาหนองฝีจากผู้ป่วยไข้ทรพิษมาทําการปลูกฝี ซึ่งเป็นวิธีการเดียวกันกับที่ชาวจีนค้นพบ

โดยหมอบลัดเลย์ตั้งใจว่า หากวิธีการปลูกฝีแบบชาวจีนนี้ไม่ได้ผลดีตามที่ควร หรือเกิดอันตรายแก่ผู้ป่วย ก็จะกลับไปใช้วิธีการนำเข้าพันธุ์หนองฝีจากสหรัฐฯ ตามเดิม โดยมีค่าบริการคนละ ๑ บาท และมีเงื่อนไขว่าจะได้เงินคืน ๕๐ สตางค์ เมื่อกลับมาติดตามตรวจผลดู และ ฝีดีขึ้น ทั้งนี้ เงินที่ได้จะนำไปซื้อพันธุ์หนองฝีมาใช้ต่อไป

ครั้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ แม้ปฏิบัติการปลูกฝีแบบเดิมทั้งแบบนำเข้าพันธุ์หนองฝี และแบบชาวจีน จะประสบผลสำเร็จด้วยดี แต่เรื่องการนำพันธุ์หนองฝีเข้ามายังคงเป็นปัญหาเรื่องระยะเวลาการเดินทางที่นานถึง ๙ เดือน ทำให้พันธุ์หนองฝีเสื่อมคุณภาพ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงมีพระราชดำริให้คิดทำหนองฝีขึ้นมาใช้เองเสียเลย

โดยเริ่มจากการส่งนายแพทย์ ๒ คน ของไทย คือ พระบำบัดสรรพโรค หรือนายแพทย์แฮนซ์ อดัมเซ็น (Hans Adamsen) และหลวงวิฆเนศน์ประสิทธิวิทย์ (อัทย์ หสิตะเวช) ไปศึกษาดูงานเรื่องดังกล่าวที่ประเทศฟิลิปปินส์

เมื่อทั้งสองกลับมาประเทศไทย ก็ได้มีการทำพันธุ์หนองฝีขึ้นเองครั้งแรกในประเทศไทย