เรื่องเล่าแห่งชาวสยาม !ความเป็นมา น้ำปลา เครื่องปรุงคู่ครัวไทย

   ชายชาวจีนผู้หนึ่ง ที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานในภาคตะวันออกนี้เอง ชาวจีนผู้ให้กำเนิดน้ำปลาไทยเพราะเป็นคนแรก ก็คือ ไล่เจี๊ยง แซ่ทั้ง ไล่เจี๊ยง อพยพข้ามน้ำข้ามทะเลมาจากประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ ลงหลักปักฐานทำมาหากินในประเทศไทย ที่แรก ที่จังหวัดชลบุรี แต่อาชีพแรก ที่ไล่เจี๊ยงทำก็คือ ทำโรงสีข้าว แต่เนื่องจากการทำโรงสีข้าวในสมัยก่อนถือเป็นงานหนัก เพราะยังไม่มีเครื่องจักรกลต่างๆ มาใช้ และไม่มีใครประดิษฐ์ขึ้น การทำงานต่างๆ ล้วนใช้แรงงานคน สุดท้ายไล่เจี๊ยงไม่สามารถ ทนประกอบกิจการที่ต้องใช้แรงคนจำนวนมากได้ จึงเบนเข็มไปขายปลาเค็ม และปลาสดบริเวณปลายสะพานท่าน้ำฮกเกียน จังหวัดชลบุรี (ปัจจุบันบริเวณนี้คือ ซอยท่าเรือพลี )

ในช่วงนั้น ประเทศไทยยังไม่มีการทำน้ำปลา เพื่อใช้เป็นเครื่องปรุงอาหาร แต่ในประเทศจีนเริ่มมีการผลิตน้ำปลากันแล้วในบริเวณตอนใต้ของประเทศภูมิลำเนาเดิม ที่ไล่เจี๊ยงเคยอาศัยอยู่ ความ ที่ไล่เจี๊ยงเป็นผู้มีหัวทางการค้า และด้วยความ ที่เคยทำงานอยู่ในโรงงานน้ำปลามาก่อน ไล่เจี๊ยงจึงลองนำปลาสด ที่ตนเองซื้อมาจำหน่ายมาทดลองผลิตน้ำปลาออกขายในตลาดเป็นเจ้าแรกในปี 2456 ภายใต้ชื่อ "ตราทิพรส"

ไล่เจี๊ยง อพยพข้ามน้ำข้ามทะเลมาจากประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ ลงหลักปักฐานทำมาหากินในประเทศไทยที่แรก ที่จังหวัดชลบุรี แต่อาชีพแรกที่ไล่เจี๊ยงทำก็คือ ทำโรงสีข้าว แต่เนื่องจากการทำโรงสีข้าวในสมัยก่อนถือเป็นงานหนัก เพราะยังไม่มีเครื่องจักรกลต่างๆมาใช้ และไม่มีใครประดิษฐ์ขึ้น การทำงานต่างๆ ล้วนใช้แรงงานคน สุดท้ายไล่เจี๊ยงไม่สามารถ ทนประกอบกิจการที่ต้องใช้แรงคนจำนวนมากได้ จึงเบนเข็มไปขายปลาเค็ม และปลาสด บริเวณปลายสะพานท่าน้ำฮกเกียน จังหวัดชลบุรี(ปัจจุบันบริเวณนี้คือ ซอยท่าเรือพลี)

ในช่วงนั้น ประเทศไทยยังไม่มีการทำน้ำปลา เพื่อใช้เป็นเครื่องปรุงอาหาร แต่ในประเทศจีนเริ่มมีการผลิตน้ำปลากันแล้วในบริเวณตอนใต้ของประเทศภูมิลำเนาเดิม ที่ไล่เจี๊ยงเคยอาศัยอยู่

ความที่ไล่เจี๊ยงเป็นผู้มีหัวทางการค้า และด้วยความที่เคยทำงานอยู่ในโรงงานน้ำปลามาก่อน ไล่เจี๊ยงจึงลองนำปลาสด ที่ตนเองซื้อมาจำหน่ายมาทดลองผลิตน้ำปลาออกขายในตลาดเป็นเจ้าแรกในปี ๒๔๕๖

การผลิตน้ำปลาครั้งแรกของไล่เจี๊ยง ใช้วิธีการนำปลาชนิดต่างๆ มาหมักกับเกลือในโอ่งดิน และโอ่งไม้ ซึ่งการทำน้ำปลาของไล่เจี๊ยงในช่วงแรกต้องประสบปัญหานานัปการ

ประการแรกคือ คนไทยไม่รู้จักการใช้น้ำปลาปรุงอาหาร ไล่เจี๊ยงต้องหาทางทำให้คนไทยลองใช้น้ำปลา ที่เขาผลิตในการปรุงอาหารให้ได้ และต้องใช้เวลาอยู่นานในการแนะนำผลิต ภัณฑ์น้ำปลา พร้อมทั้งแจกจ่ายให้กับผู้คนในละแวกใกล้เคียงทดลองชิม

เพื่อให้คนไทยกับน้ำปลาง่ายขึ้น การผลิตน้ำปลาในช่วงแรกไล่เจี๊ยงจำเป็นต้องใช้น้ำ เคย ที่นำมาผลิตกะปิ เป็นส่วนผสม เนื่องจากคนไทยในอดีตนอกจากจะใช้เกลือปรุงอาหารแล้ว ยังใช้น้ำเคยด้วย กว่าคนไทยจะยอมรับผลิต ภัณฑ์น้ำปลาของเขา ไล่เจี๊ยงต้องใช้เวลานานหลายปี และในระยะเวลาหลายปีนี้ เขาได้ทดลองนำปลาชนิดต่างๆมาหมัก เพื่อหารสชาติที่ดีที่สุด สุดท้ายจึงพบว่าปลากะตัก คือ วัตถุดิบชั้นดี ที่จะทำให้รสชาติของน้ำปลาถูกปากคนไทยมากที่สุด

เครดิตแหล่งข้อมูล : เจริญเบิกฟ้า ไทยจีน