เปิดปมคดีสังหาร นักการทูต นักธุรกิจซาอุฯ ก่อนไทยฟื้นสัมพันธ์ 33 ปี

2 ราชอาณาจักร ร่วมสางคดีเก่า เปิดแฟ้ม 3 คดีสังหาร นักการทูต นักธุรกิจ ก่อนลดระดับความสัมพันธ์ไทย-ซาอุฯ

       พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหมพร้อมคณะ เดินทางไปยังกรุงริยาด ราชอาณาจักรซาอุดีอาระเบีย ในโอกาสเดินทางเยือนราชอาณาจักรซาอุดีอาระเบีย อย่างเป็นทางการ ระหว่างวันที่ 25-26 มกราคม 2565 ตามคำเชิญของเจ้าชายมุฮัมมัด บิน ซัลมาน บิน อับดุลอะซีซ อัลซะอูด มกุฎราชกุมาร รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม ซาอุดีอาระเบีย

ทั้งนี้ นับเป็นการเยือนในระดับผู้นำรัฐบาลระหว่างสองประเทศเป็นครั้งแรกในรอบกว่า 30 ปี หลังเกิด "คดีเพชรซาอุ" ซึ่งได้รับการอ้างถึงทุกครั้งเมื่อมีการระบุถึงความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับซาอุฯ อย่างไรก็ตาม ยังมีอีก 3 คดีใหญ่ นอกเหนือจากคดีเพชรซาอุ ก่อนลดระดับความสัมพันธ์ของสองประเทศ

คดีสังหารเจ้าหน้าที่ทูตรายแรก

ก่อนเกิดเหตุการณ์ที่ นายเกรียงไกร เตชะโม่ง คนงานในพระราชวังเจ้าชายไฟซาล บินฟาฮัก ขโมยของมีค่าจำพวกเพชรพลอยจากพระราชวัง รวมมูลค่า 500 ล้านบาท เมื่อเดือนสิงหาคม 2532

ก่อนหน้านั้น วันที่ 4 มกราคม 2532 เกิดเหตุการณ์สังหาร นายซอเลาะห์ เอ.เอ. อัลมะลิกิ เลขานุการโท (Second Secretary) ประจำสถานทูตซาอุดีอาระเบียประจำประเทศไทย

ต่อมามีการจับกุม นายอดินันท์ ซองเกอร์วารา แต่ตำรวจไม่สามารถรวบรวมหลักฐานได้เพียงพอที่จะชี้ตัวได้ จึงต้องปล่อยตัวนายอดินันท์ไป โดยตำรวจยังไม่สามารถสรุปปิดคดีนี้ได้

คดีสังหารนักการทูต 3 ราย
ต่อมาบ่ายวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2533 เกิดเหตุชาวต่างชาติใช้ปืนขนาด 6.35 (บาเร็ตต้า) ยิงนักการทูตซาอุดีอาระเบียประจำประเทศไทยเสียชีวิต 3 ราย ได้แก่ นายฟาฮัด อับดุลเลาะห์ อับบาฮลี, นายอาฮัมหมัด อับดุลเลาะห์ อัลซาอีฟ และนายอับดุลเลาะห์ เอส อับบาซารี ส่งผลให้ทางการซาอุฯ ประกาศงดออกวีซ่าให้คนไทยเป็นการชั่วคราวทันที ตามรายงานหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ฉบับวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2533

ตำรวจควบคุมตัวนายสุชาติ เฮลาบี ในฐานะผู้ต้องสงสัย แต่เมื่อคดีเข้าสู่ชั้นศาล ปรากฎว่าหลักฐานที่รวบรวมมามีน้ำหนักไม่พอ ศาลชั้นต้นจึงได้พิพากษายกฟ้อง ขณะที่อัยการสูงสุดก็ไม่อุทธรณ์คดีต่อ ทำให้คดีนี้สิ้นสุดลง

เหตุการณ์ดังกล่าวยังทำให้คนไทยในซาอุฯกว่า 140,000 คน ได้รับผลกระทบ ถูกประชาชนชาวซาอุฯ กดดัน ถึงขนาดเจ้าหน้าที่รัฐไม่ให้ความร่วมมือในการบริการคนไทย และคนงานบางส่วนถูกชาวซาอุฯขว้างปาสิ่งของใส่

"ที่ริยาด (เมืองหลวงของซาอุดีอาระเบีย) ดูจะหนักกว่าเพื่อน หนังสือพิมพ์ของซาอุฯเล่นข่าวนี้กันครึกโครม โดยข่าวในวันนี้ (7 กุมภาพันธ์ 2533) กษัตริย์ซาอุฯ เรียกร้องให้รัฐบาลไทยเร่งให้ผู้เกี่ยวข้องจับกุมมือปืนให้ได้โดยเร็วที่สุด" คนไทยในซาอุฯกล่าวกับหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ

สำหรับความพยายามในฝั่งไทย การกระทรวงมหาดไทยได้เร่งรัดให้กรมตำรวจเร่งดำเนินการสอบสวนด้วยตนเอง ตำรวจได้นำตัวผู้ต้องสงสัยมาสืบสวนสอบสวน แต่ก็ไม่สามารถนำตัวคนร้ายตัวจริงมาดำเนินคดีได้

คดีสังหารนักธุรกิจ "อัลรูไวรี่"

เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2533 ซึ่งเป็นช่วงที่มีการสืบสวนและสอบสวนปมสังหาร 3 ทูต มีรายงานการหายตัวไปของ "โมฮัมเหม็ด อัลรูไวรี่" นักธุรกิจชาวซาอุดีอาระเบีย สมาชิกราชวงศ์อัลสะอูด มีศักดิ์เป็นพระญาติของกษัตริย์ไฟซาล ต่อมามีการจับกุมตำรวจนครบาลชุดหนึ่ง ข้อหาอุ้มฆ่านายอัลรูไวลี่ไปเค้นข้อมูลว่าอาจเกี่ยวข้องกับการฆาตกรรมนักการทูตซาอุฯหลายรายก่อนหน้านั้นหรือไม่ แต่สุดท้ายเกิดความผิดพลาดจนนายอัลรูไวลี่เสียชีวิต และมีการทำลายหลักฐานที่จังหวัดชลบุรี

กระทั่งเดือนมกราคม ปี 2553 ซึ่งเป็นช่วงก่อนหมดอายุคดีความเพียง 1 เดือน กรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) สั่งฟ้อง 5 ผู้ต้องหา ได้แก่ พล.ต.ท.สมคิด บุญถนอม ผบช.ภาค 5 และพวกอีก 4 คน ในคดีร่วมกันฆ่านายอัลรูไวลี่

แต่ในปี 2562 ศาลอาญายกฟ้องทั้งหมดในชั้นฎีกา ให้เหตุผลว่าพยานหลักฐานโจทก์มีน้ำหนักน้อย นับเป็นการสิ้นสุดคดี

เมื่อรวมกับคดีเพชรซาอุ รวม 4 คดี เป็นผลให้ซาอุดีอาระเบียลดระดับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศกับไทยลง พร้อมเรียกเอกอัครราชทูตกลับประเทศ และส่งนายโมฮัมเหม็ด ซาอิดโคจา มาเป็นอุปทูต เพื่อติดตามคดีความต่าง ๆ แทน

ซาอุฯ เร่งรัดคดี
กระทั่งปี 2536 ในวันที่ 29 มกราคม 2536 มติชนรายวันรายงานว่า นายเจริญ จรรย์โกมล ส.ส.ชัยภูมิ พรรคชาติไทย ในฐานะผู้ช่วยโฆษกกรรมาธิการแรงงานฯในขณะนั้น เข้าพบนายโมฮัมเหม็ดฃด ซาอิดโคจา อุปทูตซาอุดีอาระเบียประจำประเทศไทย ในขณะนั้น เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2536 เพื่อชี้แจงถึงผลการประชุมคณะกรรมาธิการแรงงานและสวัสดิการสังคมในเรื่องของคดีเพชรและนักธุรกิจที่ถูกอุ้มหาย

นายโคจา กล่าวกับนายเจริญตอนหนึ่งว่า ในส่วนของคดีเพชรแม้จะมีความคืบหน้า แต่หากการหายตัวไปของนักธุรกิจยังคลี่คลายไม่ได้ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศก็จะแย่ลงแน่นอน ขอให้ทางการไทยและตำรวจเอาความจริงใมาพูดว่าจัดการกับคดีต่าง ๆ ได้หรือไม่ ?

พร้อมกันนั้น นายเจริญยังกล่าวอีกว่า ทางอุปทูตยังแสดงความกังวลด้วยว่า หากตำรวจไม่มีหลักฐานในคดีเหล่านี้ ทางซาอุดีอาระเบีย ก็ไม่อยากมาเปิดสถานทูตในไทยอีก เพราะไม่มีความปลอดภัยที่จะอยู่ในประเทศนี้

ในเวลาต่อมา เจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน นาวาบ บิน อับดุลลาซิส เดินทางมายังประเทศไทยช่วงเดือนเมษายน 2536

ประยุทธ์ เปิดศักราชใหม่ทางการทูต
ระหว่างการเยือนซาอุฯของ พล.อ.ประยุทธ์และคณะ วันที่ 25-29 มกราคม 2565 ทั้งสองฝ่ายได้ยืนยันความตั้งใจร่วมกันในการสะสางประเด็นที่คั่งค้างทั้งหมดระหว่างไทยกับซาอุฯ และปรับความสัมพันธ์ระหว่างสองราชอาณาจักรให้เป็นปกติ รวมทั้งยังได้ย้ำความสำคัญของการส่งเสริมความสัมพันธ์ฉันมิตรของสองราชอาณาจักร และการเปิดศักราชใหม่ของความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับซาอุฯ

พล.อ.ประยุทธ์ นายกรัฐมนตรีกล่าวว่า ไทยให้ความสำคัญสูงสุดกับความสัมพันธ์ฉันมิตรกับซาอุดีอาระเบีย และแสดงความเสียใจยิ่งต่อโศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นที่ประเทศไทยระหว่างปี พ.ศ. 2532-2533 ยืนยันว่า ไทยได้พยายามอย่างที่สุดแล้วในการสะสางกรณีต่าง ๆ และหากมีหลักฐานใหม่ก็พร้อมที่จะนำให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องของไทยพิจารณา

นอกจากนี้ ทั้งสองฝ่ายยังได้ยืนยันความมุ่งมั่นในการดำเนินการอย่างเต็มที่เพื่อดูแลความปลอดภัยของคนในชาติของกันและกันในแต่ละประเทศ

เครดิตแหล่งข้อมูล : prachachat