เช็กด่วน พฤติกรรมนี้แค่มั่นหน้า!หรือเป็นโรคหลงตัวเอง?

เข้าใจ "โรคหลงตัวเอง" (Narcissism): อาการที่มากกว่าแค่รักตัวเอง และวิธีรับมือเมื่อความสัมพันธ์เริ่มไม่โอเค

เคยเจอคนที่มั่นใจในตัวเองสุดๆ จนรู้สึกว่าเกินเบอร์มั้ย? ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมโอ้อวด ชอบเป็นจุดสนใจ คิดว่าตัวเองเก่งที่สุดเสมอ หรือดูถูกคนอื่นแบบไม่แคร์ใคร... พฤติกรรมเหล่านี้อาจไม่ใช่แค่ "นิสัยเสีย" แต่เป็นสัญญาณของ โรคหลงตัวเอง หรือในทางการแพทย์เรียกว่า Narcissistic Personality Disorder (NPD) ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่ม โรคบุคลิกภาพผิดปกติ

อาการของโรคหลงตัวเอง

ผู้ที่มีอาการของโรคหลงตัวเอง มักมีลักษณะเด่นคือ:

-เชื่อว่าตัวเองพิเศษกว่าใคร และสมควรได้รับการปฏิบัติที่เหนือกว่าคนอื่น

-ต้องการคำชื่นชมตลอดเวลา

-ขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น

-มักแสดงความหยิ่งยโส ถือตัว หรือพูดจาดูถูก

-อิจฉาผู้อื่นหรือเชื่อว่าผู้อื่นอิจฉาตัวเอง

-พยายามควบคุมและบงการคนรอบตัวให้ทำตามสิ่งที่ตนต้องการ

-มักมีปัญหาในความสัมพันธ์ การงาน และอารมณ์ เช่น วิตกกังวล ซึมเศร้า หรือเครียดหนัก

สาเหตุของโรค
โรคนี้อาจเกิดจากหลายปัจจัย ทั้งทางพันธุกรรมและการเลี้ยงดู:

พันธุกรรม: งานวิจัยบางส่วนชี้ว่า ลักษณะหลงตัวเองมีแนวโน้มถ่ายทอดในครอบครัว โดยเฉพาะในฝาแฝดหรือลูกแท้ๆ มากกว่าคนที่ถูกรับเลี้ยง

การเลี้ยงดู: แบ่งออกเป็น 2 แบบหลักๆ

แบบโอ้อวด (Grandiose): เติบโตมาในครอบครัวที่ยกย่องลูกมากเกินไป ทำให้เชื่อว่าตัวเองเหนือกว่าคนอื่น

แบบเปราะบาง (Vulnerable): เติบโตมาแบบถูกละเลยหรือตำหนิอย่างรุนแรง จึงพยายามเรียกร้องความสนใจเพื่อกลบความรู้สึกด้อยค่าในใจ

แล้วถ้าแฟนหรือคนใกล้ตัว "มีแนวโน้มหลงตัวเอง" จะรับมือยังไง?

เข้าใจโรคก่อน: ศึกษาอาการ เพื่อรู้ทันพฤติกรรมที่อาจกลายเป็นปัญหาในระยะยาว

อย่าตอบโต้ทางอารมณ์: การแสดงความโกรธหรือหงุดหงิดอาจทำให้พวกเขารู้สึกมีอำนาจมากขึ้น

ให้ดูที่การกระทำ ไม่ใช่คำพูด: เพราะคนหลงตัวเองมักให้สัญญาแต่ไม่ลงมือทำ

หลีกเลี่ยงการปะทะตรงๆ: ถ้าต้องพูดอะไรที่อาจกระทบใจ ควรใช้คำพูดนุ่มนวลและแทรกคำชมเพื่อให้พวกเขาเปิดใจ

อย่าแบกรับทุกอย่างไว้คนเดียว: พยายามแยกแยะให้ชัดว่าอะไรคือสิ่งที่คุณควรรับผิดชอบ และอะไรไม่ใช่

มีพื้นที่ของตัวเอง: ขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญหรือพูดคุยกับเพื่อนสนิทเพื่อระบายความรู้สึก

รู้ว่าเมื่อไหร่ควรถอย: หากความสัมพันธ์ทำร้ายสุขภาพจิตหรือร่างกาย เช่น ถูกควบคุม ด่าว่า หรือทำให้รู้สึกไม่มีคุณค่า คุณควรออกจากความสัมพันธ์นั้น

รักษาได้ไหม?

ข่าวดีคือ โรคหลงตัวเองสามารถรักษาได้
การบำบัดด้วยจิตบำบัด (Psychotherapy) เป็นแนวทางหลัก เช่น การฝึกควบคุมอารมณ์ ฝึกทักษะการเข้าสังคม และในบางกรณีอาจใช้ยาเพื่อรักษาอาการซึมเศร้าหรือวิตกกังวลร่วมด้วย

สรุป
โรคหลงตัวเองไม่ใช่แค่เรื่องของ "คนมั่นหน้า" แต่คือปัญหาทางบุคลิกภาพที่ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์และการใช้ชีวิตในระยะยาว การเข้าใจอย่างถูกต้องคือก้าวแรกในการดูแลตัวเอง และอาจช่วยให้คนที่คุณรักได้รับการช่วยเหลือที่เหมาะสมเช่นกัน

รักใคร อย่าลืมรักตัวเองด้วยนะ