ทำไม? ‘วันวิสาขบูชา’ ถึงเป็นวันสำคัญของชาวพุทธทั่วโลก!

วันพระใหญ่ของพุทธศาสนิกชนชาวไทยเวียนมาบรรจบอีกครั้ง แถมยังเป็นวันสำคัญระดับโลกอีกด้วย! เรากำลังพูดถึง "วันวิสาขบูชา" หนึ่งในวันสำคัญของศาสนาพุทธที่มีความเกี่ยวข้องกับพุทธประวัติขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยตรง กล่าวคือ เป็นวันประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระองค์ ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 เหมือนกันทั้งสามวัน (แต่ต่างปีกัน) นั่นเอง

นอกจากนี้ยังมีเกร็ดน่ารู้อีกมากมายเกี่ยวกับ "วันวิสาขบูชา" ที่พุทธศาสนิกชนคนหนุ่มสาวรุ่นใหม่ควรทำความรู้จักเอาไว้ กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ ได้รวบรวมมาให้แล้ว ดังนี้

1. ทำไม "วันวิสาขบูชา" ถึงกลายเป็นวันสำคัญระดับโลก?

ในการประชุม International Buddhist Conference ณ กรุงโคลัมโบ ระหว่างวันที่ 9-14 พฤศจิกายน 2541 ซึ่งมีผู้แทนจากประเทศที่นับถือศาสนาพุทธจำนวนมากเข้าร่วม เช่น บังคลาเทศ จีน ลาว เกาหลีใต้ เวียดนาม ภูฐาน อินโดนีเซีย เนปาล กัมพูชา อินเดีย ปากีสถาน และไทย ได้ตกลงกันที่จะเสนอให้สมัชชาสหประชาชาติรับรองข้อมติประกาศ "วันวิสาขบูชา" ให้เป็นวันหยุดของสหประชาชาติ

แต่ทางสหประชาชาติแย้งมาว่าวันหยุดเดิมก็มีจำนวนมากอยู่แล้ว หากบรรจุวันนี้เป็นวันหยุดเพิ่มอีกจะเป็นปัญหาในเรื่องงบประมาณและการบริหารแก่สหประชาชาติ ต่อมาวันที่ 15 ธันวาคม 2542 ประเทศศรีลังกาจึงได้เสนอร่างข้อมติ ขอให้ "วันวิสาขบูชา" เป็นวันสำคัญสากลที่สหประชาชาติแทนการเสนอให้เป็นวันหยุด โดยผู้แทนจากประเทศต่างๆ ข้างต้นให้การสนับสนุน

โดยกล่าวถ้อยแถลงว่า "วันวิสาขบูชา" เป็นวันสำคัญของพุทธศาสนิกชนทั่วโลก เพราะเป็นวันที่พระพุทธเจ้าประสูติ ทรงตรัสรู้ เสด็จดับขันธปรินิพพาน พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนให้มวลมนุษย์มีเมตตาธรรมและขันติธรรม ต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน เพื่อให้เกิดสันติสุขในสังคม อันเป็นแนวทางของ สหประชาชาติ จึงขอให้ที่ประชุมรับรองข้อมตินี้ และจัดให้มีการระลึกถึงตามความเหมาะสม

จากนั้นคณะกรรมมาธิการองค์การสหประชาชาติ ได้ร่วมพิจารณาและมีมติเห็นพ้องต้องกันประกาศให้ "วันวิสาขบูชา (Vesak Day)" ถือเป็น "วันสำคัญของโลก" ทั้งนี้ด้วยองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นมหาบุรุษผู้ให้ความเมตตาต่อหมู่มวลมนุษย์ทั้งหลายในโลก จะเห็นได้จากการยกเลิกแบ่งชนชั้นวรรณะ ซึ่งเท่ากับเป็นการเลิกทาสโดยไม่มีการเสียเลือดเสียเนื้อ นอกจากนี้พระองค์ยังทรงเป็นนักอนุรักษ์สัตว์ป่าอีกด้วย กล่าวคือ ทรงสอนให้ไม่ฆ่าสัตว์ และพระองค์ทรงเปิดโอกาสให้ทุกศาสนาสามารถเข้ามาศึกษาพุทธศาสนาเพื่อพิสูจน์ข้อเท็จจริงได้โดยไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธ

2. ย้อนดูที่มาและความหมายของ "วันวิสาขบูชา"

คำว่า "วิสาขบูชา" ย่อมาจาก "วิสาขปุรณมีบูชา" หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญเดือน 6 หรือเดือนวิสาขะ (ถ้าปีใดมีอธิกมาส คือ มีเดือนแปดสองหน ก็เลื่อนไปเป็นกลางเดือนเจ็ด) โดย "วันวิสาขบูชา" ถือเป็นวันที่สำคัญในทางพระพุทธศาสนา เนื่องจากเป็นวันที่พระพุทธเจ้าประสูติ คือเกิด ได้ตรัสรู้ คือสำเร็จ และปรินิพพาน คือ ดับ ซึ่งเกิดขึ้นในวันที่ตรงกันทั้ง 3 คราว (แต่ต่างปีกัน) ได้แก่

2.1) เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะ "ประสูติ" ที่พระราชอุทยานลุมพินีวัน ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์กับเทวทหะ เมื่อเช้าวันศุกร์ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ปีจอ ก่อนพุทธศักราช 80 ปี

2.2) เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะ "ตรัสรู้" เป็นพระพุทธเจ้าเมื่อพระชนมายุ 35 พรรษา ณ ใต้ร่มไม้ศรีมหาโพธิ์ ฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา ตำบลอุรุเวลาเสนานิคม ในตอนเช้ามืดวันพุธ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ปีระกา ก่อนพุทธศักราช 45 ปี หลังจากออกผนวชได้ 6 ปี