ฟ้าแลบกระตุ้นให้เกิดพายุเฮอริเคนได้

จากผลการวิจัยล่าสุดพบว่า สาเหตุของการเกิดเฮอริเคนก็คือ พายุฝนฟ้าคะนองในที่ราบสูงของเอธิโอเปียนี่เอง

ความสัมพันธ์กันระหว่างฟ้าแลบ และการเกิดพายุเฮอริเคน

จะช่วยให้นักวิจัยรู้ได้ทันว่าเมื่อไรพายุเฮอริเคนที่รุนแรงจะก่อตัวขึ้นหลายสัปดาห์ก่อนที่มันจะเกิดขึ้นจริงๆได้

ปัจจุบันนี้นักวิทยาศาสตร์มีโมเดลที่ทันสมัยมากมายที่สามารถทำนายว่าจะเกิดพายุขึ้นเมื่อไรที่ไหน รวมทั้งทำนายความรุนแรงของพายุได้ด้วย แต่มีเพียงครั้งเดียวเท่านั้นที่พายุก่อตัวขึ้นจริงๆที่มหาสมุทรแอตแลนติก สิ่งที่โดดเด่นเกี่ยวกับงานวิจัยชิ้นนี้ก็คือ นักวิจัยได้สำรวจตั้งแต่ขั้นแรกๆของการก่อตัวเป็นพายุก่อนที่มันจะพัฒนาไปเป็นเฮอริเคน

ได้ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับฤดูที่เกิดพายุเฮอริเคนมาก ในปี 2005-2006 และพบว่ามีความแตกต่างอย่างเห็นได้ชัด ในปี 2005 มีพายุ 28 พายุ ในที่นี้รวมถึงเฮอริเคนคาทรินาด้วย

ส่วนในปี 2006 มีเพียง 10 พายุเท่านั้น

ลดลงถึง 64% นอกจากนี้ก็พบว่าช่วงหน้าร้อน การเกิดฟ้าแลบในอาฟริกาตะวันออก โดยมากที่พื้นที่ราบสูงของเอธิโอเปียก็มีความแตกต่างในลักษณะเดียวกันคือมีการเกิดฟ้าแลบลดลง 23% ในปี 2006 เมื่อเทียบกับปี 2005

ที่ได้ศึกษาเกี่ยวกับปรากฏการณ์ฟ้าแลบมานานกล่าวว่าทั้งสองเหตุการณ์ในต่างทวีปกันนี้มีความเกี่ยวข้องกันอยู่ โดยอธิบายว่า ฟ้าแลบที่รุนแรง ที่เกิดในอาฟริกาตะวันออกจะรบกวนกระแสลมตะวันตกที่ผ่านทวีปอาฟริกา เขาเปรียบเทียบว่า มันก็เหมือนกับหินที่อยู่ในลำธาร หินเหล่านี้จะก่อให้เกิดการกระเพื่อมของกระแสน้ำที่ไหลผ่านมันเป็น turbulence flow ยิ่งหินก้อนใหญ่การกระเพื่อมก็ยิ่งมาก ก็เหมือนกับพายุฝนที่อาฟริกา ยิ่งพายุรุนแรงก็ยิ่งส่งผลกระทบไปได้ไกล

ซึ่งกระแสของบรรยากาศนี้ก็จะส่งผลให้เกิดบริเวณที่มีความกดอากาศต่ำ ที่เรียกว่า African easterly waves (AEW) ซึ่งเป็นที่ทราบแล้วว่ามากกว่าครึ่งของคลื่นบรรยากาศเหล่านี้ เมื่อมันเคลื่อนไปทางทิศตะวันตกเหนือมหาสมุทรแอตแลนติกจะก่อให้เกิดพายุ tropical storm (ที่มีความเร็ว 48-121 km/h) การที่พายุเหล่านี้จะทวีความรุนแรงขึ้นเป็นเฮอริเคนหรือไม่ก็เป็นเรื่องของหลายๆปัจจัยเสริมต่างๆ เช่น อุณหภูมิของผิวทะเล ฝุ่นและลมที่วิ่งตัดผ่านมหาสมุทร

ได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดฟ้าแลบจาก World Wide Lightning Location Network ซึ่งมีสถานีที่คอยตรวจดูสัญญาณคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่ต่ำมากๆที่ฟ้าแลบปล่อยออกมา

นักวิจัยพบว่า

ทุกฟ้าแลบที่มีความรุนแรงในปี 2005-2006 ที่เกิดในอาฟริกาตะวันออก จะมีพื้นที่ความกดอากาศต่ำ AEW ตามมา และจะมีเพียงบางส่วนของ AEW เหล่านี้ที่จะพัฒนาต่อไปเป็นเฮอริเคนในอเมริกา โดยอย่างน้อย 85% ของเฮอริเคนที่มีความรุนแรง และ 2ใน 3 ของเฮอริเคนที่เกิดขึ้นทั้งหมด ในมหาสมุทรแอตแลนติก มีต้นกำเนิดมาจาก AEW ที่เกิดหลังพายุฝนในอาฟริกาตะวันออก

นักพยากรณ์อากาศและทีมกู้ภัยในภาวะฉุกเฉินควรสอดส่องต่อการเกิดพายุฝนที่มีความรุนแรงในอาฟริกาตะวันออกช่วงก่อนหน้าฤดูที่จะมีเฮอริเคนในอเมริกา เพื่อที่จะได้ประเมินความรุนแรงได้แม่นยำขึ้น

Dr. Earle Williams ผู้เชี่ยวชาญด้านฟ้าแลบจาก MIT ให้ความเห็นว่า

การศึกษานี้ช่วยให้เราเห็นถึงความสำคัญของการบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดฟ้าแลบ หรือพายุทั่วโลกตลอดปี เพราะมันมีความสำคัญในการทำนายและวิเคราห์การเกิดพายุในอนาคตได้

ขอขอบคุณ ข้อมูลที่มีประโยชน์จาก เว็บไซต์ วิชาการ ดอทคอม
เพื่อร่วมกันสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้บนโลกอินเตอร์เน็ต

ผู้มีบทความทางด้านวิทยาศาสตร์น่ารู้
สามารถส่งผลงานของท่านมาได้ที่ arunee@teeneemedia.com